Wydarzenia na niebie grudzień 2023

Gru­dzień wszyst­kim koja­rzy się z cza­sem Świąt spę­dzo­nych w rodzin­nym gro­nie. Ale to czas naj­dłuż­szych nocy i począ­tek astro­no­micz­nej zimy, którą przy­wi­tamy 22 grud­nia o 4:28. Wtedy Słońce znaj­dzie się naj­ni­żej na swej dro­dze po eklip­tyce. Ten moment nazy­wamy prze­si­le­niem zimowy, czyli naj­krót­szy dzień a zara­zem naj­dłuż­sza noc w roku. Jed­nak w związku z refrak­cją atmos­fe­ryczną naj­krót­sze dni w roku trwają od 18 do 25 grud­nia! Ich dłu­gość różni się nie­znacz­nie o kilka sekund
i wynosi 8h i 5m.
Mer­ku­rego będziemy mogli oglą­dać na wie­czor­nym nie­bie do połowy mie­siąca, Jowisz, Saturn i Nep­tun w pierw­szej czę­ści nocy, Uran gości na nie­bie prak­tycz­nie całą noc, zaś Wenus poja­wia się nad ranem jako Jutrzenka. Jed­nak do Obser­wa­cji Urana i Nep­tuna potrzebny będzie teleskop.
Na wie­czor­nym nie­bie będzie można też obser­wo­wać prze­loty Mię­dzy­na­ro­do­wej Sta­cji Kosmicz­nej (ISS) do 7 grud­nia i od 16 grud­nia na poran­nym nie­bie. Dokładne godziny prze­lo­tów ISS na stro­nie heavens-above.com. W grud­niu mamy też mak­sima dwóch rojów mete­orów: Gemi­nidy (radiant w gwiaz­do­zbio­rze Bliź­niąt), ZHR=120 oraz Ursydy (radiant w gwiaz­do­zbio­rze Małej Niedź­wie­dzicy), ZHR=10.
12 grud­nia będzie miało na nie­bie nie­zwy­kłe wyda­rze­nie: zakry­cie gwiazdy Betel­geza (gwiaz­do­zbiór Oriona) przez pla­ne­to­idę Leona. Samo zja­wi­sko nie będzie widoczne z terenu Pol­ski ale budzi wiel­kie zain­te­re­so­wa­nie obser­wa­to­rów nieba. Pas widocz­no­ści prze­bie­gać będzie przez tereny Hisz­pa­nii, Sar­dy­nii Włoch i Gre­cji. Sza­co­wany czas trwa­nia zja­wi­ska to od 7 do 15 sekund!
24 grud­nia zasią­dziemy do Wie­cze­rzy Wigi­lij­nej gdy tylko pojawi się Pierw­sza Gwiazdka na nie­bie. W tym roku to nie będzie gwiazda a naj­więk­sza pla­neta Układu Sło­necz­nego – Jowisz.

1 XII – koniunk­cja Księ­życa i gwiazdy Pol­luks (Bliź­nięta)
4 XII – mak­sy­malna elon­ga­cja wschod­nia Merkurego/apogeum Księżyca/koniunkcja Księżyca
i gwiazdy Regu­lus (Lew)
5 XII – III kwa­dra Księżyca
9 XII – mak­sy­malna wie­czorna widocz­ność Merkurego/koniunkcja Księ­życa i Wenus
12 XII – 2:00 zakry­cie gwiazdy Betel­geza (Orion) przez pla­ne­to­idę Leona
13 XII – nów Księżyca/maksymalna dekli­na­cja połu­dniowa Księżyca
14 XII – mak­si­mum roju Gemi­nidy (ZHR=120)/koniunkcja Księ­życa i Merkurego
16 XII – pery­geum Księżyca
17 XII – koniunk­cja Księ­życa i Saturna
19 XII – pierw­sza kwa­dra Księżyca
22 XII – 4:28 począ­tek astro­no­micz­nej zimy/koniunkcja Księ­życa i Jowisza/maksimum roju Ursydy (ZHR=10)
25 XII – II rocz­nica wystrze­le­nia Kosmicz­nego Tele­skopu Jamesa Webba
26 XII – mak­sy­malna dekli­na­cja pół­nocna Księżyca
27 XII – peł­nia Księżyca

Z naj­lep­szymi życzeniami
Rado­snych Świąt Bożego Narodzenia
oraz Szczę­śli­wego Nowego 2024 Roku
Janusz Nicewicz