Na wspólne obserwacje zapraszają: Młodzieżowe Obserwatorium Astronomiczne oraz Urząd Miasta i Gminy w Niepołomicach.
Jaki mamy plan?
W niedzielę 11 sierpnia od godziny 19:00 do 24:00 zapraszamy na niepołomicki Rynek, który zostanie zaciemniony, a zamiast parkingu zainstalujemy letnie kino oraz stanowiska obserwacyjne. Uczestnicy będą mieli do dyspozycji leżaki plażowe, ale prosimy ciepło się ubrać i zabrać ze sobą koce.
W programie między innymi:
– gry i zabawy dla dzieci (tylko w godzinach 19:00 – 21:00)
– pokazy nieba przez teleskop (19:00 – 24:00)
– projekcja filmu “Moon” w reżyserii Duncana Jonesa (21:00)
– prezentacja multimedialna na temat 50-tej rocznicy lądowania na Księżycu (22:00 – 23:00)
– obserwacje przelotu sztucznych satelitów Ziemi (19:00 – 24:00)
– no i gwóźdź programu: Obserwacje meteorów z roju Perseidów (19:00 – 24:00)
Wstęp wolny!
Uwaga
Organizatorzy dopełnią wszelkich starań aby zapewnić dobrą pogodę, ale w przypadku zachmurzenia nie odbędą się obserwacje astronomiczne W przypadku deszczu lub silnego wiatru zagrażającego stabilności ekranu – impreza odbędzie się w Małopolskim Centrum Dźwięku i Słowa w Niepołomicach, ul. Zamkowa 4
Co obserwujemy:
Perseidy są jednym z najłatwiejszych do zaobserwowania, największym i najdłuższym corocznym rojem meteorowym, związanym z pozostałościami komety Swift-Tuttle. Zjawisko to często potocznie nazywamy Łzami Świętego Wawrzyńca. Rój ten był najbardziej ekscytującym zjawiskiem w latach 90-tych XX wieku, z aktywności 1991 i 1992 roku, w maksimum nawet z liczbą ZHR 400. Aktywność ta niestety spadła w latach późniejszych do liczby ZHR 100 – 120.
Aktywność tego roju zaczyna się już w połowie lipca, a kończy się pod koniec sierpnia i wynosi od kilku zjawisk na godzinę na początku i końcu jego aktywności do ponad 100 zjawisk w okolicach maksimum. Przypada ono zazwyczaj pomiędzy 11 a 13 sierpnia.
Kometa Swift-Tuttle to największy znany obiekt kometarny, który wielokrotnie zbliżył się do orbity Ziemi. Ostatnio obiekt ten przeszedł w pobliżu Ziemi w 1992 roku, a następne takie przejście nastąpi dopiero w 2126 roku. Jądro tej komety ma ok. 26 kilometrów średnicy, co przekłada się na bardzo dużą ilość materiału w postaci pyłu i małych cząstek naniesionego na jej orbicie. Ziemia rokrocznie przechodzi przez pył pozostawiony przez tę kometę przy poprzednich jej przejściach w okolicach naszej planety, co tworzy w lipcu i sierpniu znany rój meteorów o nazwie Perseidy.
W czasie maksimum aktywności roju, w drugiej połowie nocy, gdy panują dobre warunki pogodowe, a Księżyc swoim blaskiem nie rozświetla nieba – możemy zaobserwować od 60 do 90 meteorów na godzinę. W tym roku inaczej niż zwykle, ślad po komecie w okolicach samego maksimum jest szczególnie zagęszczony, co przełoży się na dość nagły wzrost aktywności tego roju. Na orbitę cząstek pozostałych po komecie wpływ mają duże planety, a szczególnie Jowisz. Skutkuje to wymiataniem pozostałości komety, a tym samym zmniejszeniem ilości śladów w ziemskiej atmosferze. Cóż… zobaczymy jak będzie 11 sierpnia!
Słowniczek:
Perseidy: to rój meteorów, którego radiant leży w gwiazdozbiorze Perseusza.
Meteoroid: to bryłka materii, poruszająca się w przestrzeni kosmicznej po orbicie dookoła Słońca.
Meteor: to taka sama bryłka lecąca już w atmosferze ziemskiej. Rozgrzane od tarcia powietrze tworzy widoczne zjawisko potocznie nazywane „spadającą gwiazdą”.
Meteoryt: fragment większych brył meteoroidów, któremu udało się zaryć w powierzchnię Ziemi. Większość meteorytów trafia do wody lub na tereny niezamieszkałe.
Bolid: meteor jaśniejszy od wszystkich gwiazd i planet, czasami wytwarza efekty dźwiękowe (kilka minut po błysku).
Rój: chmura meteoroidów lecąca po jednej orbicie, która powstaje z uwalniania ziaren pyłu przez procesy sublimacji zachodzące na powierzchni jądra komet. Każdy rój meteorów ma swoją macierzystą kometę (czasami kometa macierzysta nie jest znana).
Sublimacja: przejście materii znajdującej się w postaci ciała stałego od razu w stan gazowy – bez etapu pośredniego czyli ciekłego.
Radiant: punkt na niebie leżący na przedłużeniu wstecz wszystkich śladów meteorów.
Jest to efekt zjawiska perspektywy, na przykład równoległe tory tramwajowe wydają się zbiegać w radiancie na horyzoncie.
ZHR: skala określająca liczbę meteorów możliwych do zaobserwowania na całym niebie w idealnych warunkach (czyli radiant w zenicie, ciemno, pogodnie). Człowiek ogarnia wzrokiem jedynie część nieba, no i zwykle warunki nie są idealne.
