Na wspólne obserwacje zapraszają:
Młodzieżowe Obserwatorium Astronomiczne oraz Urząd Miasta i Gminy w Niepołomicach
Jaki mamy plan?
W sobotę 11 sierpnia od godziny 18:00 do 1:00 nad ranem zapraszamy na niepołomicki Rynek, który zostanie zaciemniony, a zamiast parkingu zainstalujemy letnie kino oraz stanowiska obserwacyjne. Uczestnicy będą mieli do dyspozycji leżaki plażowe, ale prosimy ciepło się ubrać i zabrać ze sobą koce.
W programie między innymi:
- godz. 18:00 – gry, zabawy i KONKURS ASTRONOMICZNY! (szczegóły
poniżej)
- godz. 20:30 – projekcja filmu pt. Interstellar
- godz. 22:30 - obserwacje meteorów z roju Perseidów
Wstęp wolny!
Co obserwujemy:
Perseidy to jeden z największych i najdłużej promieniujących rojów meteorowych w ciągu roku. Jego kolejną zaletą jest fakt, że pojawia się cyklicznie w okresie wakacji. Związany jest on z pozostałościami komety Swift-Tuttle. Zjawisko to często nazywane jest potocznie Łzami Świętego Wawrzyńca.
Rój ten był najbardziej ekscytującym zjawiskiem w latach 90. XX wieku, kiedy jego aktywność w maksimum określana była liczbą ZHR równą 400 (1991 i 1992 rok). Aktywność ta niestety spadła w latach późniejszych do liczby ZHR 100 – 120.
Aktywność tego roju zaczyna się już w połowie lipca, a kończy się pod koniec sierpnia i wynosi od kilku zjawisk na godzinę na początku i końcu jego aktywności – do ponad 100 zjawisk w okolicach maksimum. Przypada ono zazwyczaj pomiędzy 11 a 13 sierpnia.
Kometa Swift-Tuttle to największy znany obiekt kometarny, który wielokrotnie zbliżył się do orbity Ziemi. Ostatnio przeszedł on w pobliżu Ziemi w 1992 roku, a następne takie przejście nastąpi dopiero w 2126 roku.
Jądro tej komety ma około 26 kilometrów średnicy, co przekłada się na bardzo dużą ilość materiału w postaci pyłu i małych cząstek naniesionych na jej orbicie. Ziemia rokrocznie przechodzi przez pył pozostawiony przez tę kometę przy poprzednich jej przejściach w okolicach naszej planety, co tworzy w lipcu i sierpniu znany rój meteorów o nazwie Perseidy.
W czasie maksimum aktywności roju, w drugiej połowie nocy, gdy panują dobre warunki pogodowe, a Księżyc swoim blaskiem nie rozświetla nieba – możemy zaobserwować od 60 do 90 meteorów na godzinę. W tym roku inaczej niż zwykle, ślad po komecie w okolicach samego maksimum jest szczególnie zagęszczony, co przełoży się na dość nagły wzrost aktywności tego roju. Na orbitę cząstek pozostałych po komecie wpływ mają duże planety, a szczególnie Jowisz. Skutkuje to wymiataniem pozostałości komety, a tym samym zmniejszeniem ilości śladów w ziemskiej atmosferze. Cóż… zobaczymy jak będzie 12 sierpnia!
Uwaga!
Organizatorzy dopełnią wszelkich starań aby zapewnić dobrą pogodę, ale w przypadku zachmurzenia – obserwacje astronomiczne nie odbędą się. W przypadku deszczu lub silnego wiatru zagrażającego stabilności ekranu kinowego – impreza zostanie PRZENIESIONA do siedziby Małopolskiego Centrum Dźwięku i Słowa w Niepołomicach.
KONKURS ASTRONOMICZNY – “Żywe obrazy nieba”
Konkurs polega na tym, aby jak najciekawiej przedstawić publiczności zgromadzonej na Rynku wybrany przez siebie gwiazdozbiór lub inny obraz tematycznie związany z kosmosem i astronomią (np. zdobycie Księżyca, wejście w stan nieważkości, postać Mikołaja Kopernika obserwującego niebo, itp.). Jako inspirację polecamy stronę internetową „Nasze Gwiazdozbiory”.
Uczestnicy konkursu będą kolejno zajmować miejsce w pustych, drewnianych ramach ustawionych na scenie, tworząc w ten sposób żywy obraz i prezentując go publiczności. Mile widziane będą rekwizyty, kostiumy i odpowiednia charakteryzacja.
Oceniane będą pomysłowość, kreatywność, styl i poczucie humoru. Uczestnikami mogą być pojedyncze osoby lub dowolne drużyny. Jedynymi ograniczeniami są kosmiczna tematyka i rozmiary ramy (2m x 2m).
Nagrodą w konkursie jest tablet ufundowany przez Stowarzyszenie „Astrotour MOA”. W przypadku zwycięstwa drużyny zawodnicy sami zdecydują jak się podzielić nagrodą.
Zgłoszenia do konkursu przyjmowane będą bezpośrednio przed konkursem czyli w dniu 11 sierpnia od godziny 18:00 przy stoliku organizatorów na płycie Rynku w Niepołomicach.
Regulamin konkursu „Żywe obrazy nieba”
- Konkurs organizowany jest przez Młodzieżowe Obserwatorium Astronomiczne w Niepołomicach i będzie rozgrywany 11 sierpnia br. w czasie trwania „Wieczoru z Gwiazdami” na niepołomickim Rynku.
- Konkurs polega na przedstawieniu sceny figuralnej nawiązującej tematyką do astronomii i badań kosmosu tworzącej statyczny żywy obraz. Jeden obraz może być tworzony przez pojedyncze osoby lub przez drużyny. Wskazane jest korzystanie z rekwizytów, kostiumów itp.
- Udział w konkursie będzie możliwy po zarejestrowaniu zawodników bezpośrednio przed konkursem (stolik MOA na Rynku).
- Obrazy oceniane będą przez przewodniczącego Jury (przedstawiciel MOA) oraz 4 osobowe wybrane z publiczności bezpośrednio przed konkursem spośród osób nie związanych z zawodnikami.
- Przewodniczący Jury ma on decydujący głos w sprawach organizacyjnych.
- Przewodniczący może wykluczyć z konkursu te obrazy, których tematyka nie jest zgodna z tematem konkursu lub przekraczających przyjęte normy życia społecznego.
- Sędziowie będą mieli do dyspozycji 10 kartek z punktami (od 1 do 10). Na podstawie własnej oceny artystycznej, każdy członek Jury przydziela punkty ze swojej puli wybranym przez siebie obrazom. Jeden obraz może od każdego sędziego otrzymać jedną kartkę z punktami.
- W przypadku remisu – na pierwszym miejscu, pozostali uczestnicy konkursu przekazują swoje punkty wybranej przez siebie drużynie prowadzącej.
- Decyzje Jury są ostateczne.
- Zgłoszenie do konkursu oznacza akceptację niniejszego regulaminu.
- Organizatorzy zastrzegają sobie prawo fotografowania przebiegu konkursu żywych obrazów oraz publikacji zdjęć w ramach relacji z przebiegu „Wieczoru z Gwiazdami” w Internecie oraz późniejszego ich niekomercyjnego wykorzystania w celach edukacyjnych.
Informacja o konkursie oraz regulamin [PDF]
Słowniczek najważniejszych pojęć związanych z obserwacjami meteorów:
Bolid – meteor jaśniejszy od wszystkich gwiazd i planet, czasami wytwarza efekty dźwiękowe (kilka minut po błysku).
Perseidy – rój meteorów, którego radiant leży w gwiazdozbiorze Perseusza.
Meteoroid – bryłka materii, poruszająca się w przestrzeni kosmicznej po orbicie dookoła Słońca.
Meteor – to taka sama bryłka lecąca już w atmosferze ziemskiej. Rozgrzane od tarcia powietrze tworzy widoczne zjawisko potocznie nazywane „spadającą gwiazdą”.
Meteory – fragment większych brył meteoroidów, któremu udało się zaryć w powierzchnię Ziemi. Większość meteorytów trafia do wody lub na tereny niezamieszkałe.
Rój – chmura meteoroidów lecąca po jednej orbicie, która powstaje z uwalniania ziaren pyłu przez procesy sublimacji zachodzące na powierzchni jądra komet. Każdy rój meteorów ma swoją macierzystą kometę (czasami kometa macierzysta nie jest znana).
Radiant – punkt na niebie leżący na przedłużeniu wstecz wszystkich śladów meteorów. Jest to efekt zjawiska perspektywy, na przykład równoległe tory tramwajowe wydają się zbiegać w radiancie na horyzoncie.
Sublimacja – przejście materii znajdującej się w postaci ciała stałego od razu w stan gazowy – bez etapu pośredniego czyli ciekłego. Zachodzi m.in. na powierzchni jądra komety.
ZHR – skala określająca liczbę meteorów możliwych do zaobserwowania na całym niebie w idealnych warunkach (czyli radiant w zenicie, ciemno, pogodnie). Człowiek ogarnia wzrokiem jedynie część nieba, no i zwykle warunki obserwacji nie są idealne.
