Piętnaście wykładów, trzy godziny warsztatów, dwie wystawy plastyczne i wycieczka do ulokowanego wśród pól radioteleskopu, a do tego mnóstwo kuluarowych spotkań, rozmów, dyskusji, czasem sporów. Tak przebiegła dziesiąta jubileuszowa Międzynarodowa Konferencja „Astronomia XXI wieku i jej nauczanie”.
W zamkowej sali na wykładach spotkali się naukowcy i nauczyciele – ci pierwsi reprezentują różne dziedziny astronomii, a ci drudzy nauczają fizyki w szkołach i placówkach różnych typów. Bo choć w programach szkolnych astronomia jako osobny przedmiot nie istnieje, to jednak wiedza z tego zakresu jest obecna na lekcjach innych przedmiotów, a głównie fizyki i geografii.
Znajomość najnowszych osiągnięć obserwacyjnych i świadomość postępu w dziedzinie teorii daje nauczycielom narzędzie ułatwiające tłumaczenie uczniom trudnych skądinąd spraw. Z kolei badacze, poznając aktualne metody pracy szkolnej, mogą lepiej prezentować wyniki swoich prac – nie wszyscy słuchacze bowiem znają hermetyczny język nauk specjalistycznych.
Podczas naszej Konferencji mieliśmy możność poznania nie tylko wyników ostatnich prac badawczych, ale także spojrzenia w przyszłość – satelitarna misja ATHENA ruszy bowiem dopiero w roku 2028, a my już poznaliśmy jej cele i program badawczy.
Uczucie pokory wobec przyrody towarzyszyło wykładowi o strukturach w Kosmosie i na Ziemi.
Satysfakcję odczuliśmy słuchając wykładu o sześćdziesięcioleciu ery kosmicznej – to przecież cała epoka wielkich osiągnięć, świetnie opisana w książce, którą uczestnicy Konferencji masowo kupowali na ad hoc urządzonym stoisku portalu „Urania”.
Nasi nauczyciele brawurowo przedstawili swoje metody pracy z dziećmi i młodzieżą, co więcej, właśnie dzieci osobiście uczestniczyły w tych prezentacjach.
W przerwie zwiedzano składającą się z trzydziestu wielkoformatowych fotogramów wystawę „Wszystkie kolory żywej Ziemi”, jaką na krużgankach zamkowych przedstawiło czworo nauczycieli biorących udział wraz z uczniami w projekcie EarthKAM.
W trakcie zajęć warsztatowych w przepełnionej salce komputerowej MOA ćwiczono zagadnienia opracowania zdjęć astronomicznych, obsługę zdalnie sterowanych teleskopów i rozpoznawanie satelitarnych zdjęć powierzchni Ziemi.
Dzieci ze szkoły podstawowej w Wieliczce, które miały możność odbycia całego cyklu zajęć w MOA, wykonały szereg plac plastycznych na ten temat, i prace te zostały zaprezentowane uczestnikom Konferencji w postaci skromnej, ale pełnej wyrazu wystawie na naszym terenie.
Spośród pozostałych wykładów należy jeszcze wymienić ten o radioteleskopie LOFAR, bowiem tradycyjna niedzielna wycieczka była zaplanowana właśnie do Łazów koło Bochni, gdzie zlokalizowano jedną ze stacji tego wieloantenowego interferometru.
Szczegółowy opis tej wycieczki oraz samych anten zamieściłem na blogu MOA, tu tylko zaznaczę, że zaskoczeniem dla uczestników był fakt, iż pośród szczerych pól w ciągu kilku ostatnich lat wyrosła stacja obserwacyjna wyposażona w wyrafinowane urządzenia elektroniczne i połączona szybkim łączem światłowodowym z centrum w Holandii.
Po trudach wędrówki pośród wzgórz Pogórza Wiśnickiego zatrzymaliśmy się w Zakładzie Doświadczalnym UJ, gdzie pod marką Novum wytwarzane są ekskluzywne wina. I tu nastąpiło zamknięcie jubileuszowej dziesiątej Konferencji. Zatem do zobaczenia za rok – z nowymi wynikami, nowymi pomysłami, ale tym samym zapałem do rozpowszechniania wiedzy astronomicznej.
Warto było poświęcić czas i wysiłek, aby nasza Konferencja kolejny raz znakomicie się udała, należy tu podziękować sponsorom, a byli to:
- Miasto i Gmina Niepołomice,
- Polskie Towarzystwo Astronomiczne,
- Fundacja „Zamek Królewski” w Niepołomicach,
- Małopolski Bank Spółdzielczy w Wieliczce,
- Stowarzyszenie ”ASTROTUR MOA”.
Tekst: Grzegorz Sęk
Zdjęcia: uczestnicy Konferencji