Spojrzenie w czerwcowe niebo 2019

Posted by on 03 czerwca 2019

Spojrzenie w czerwcowe niebo 2019

Adam Micha­lec, czer­wiec 2019

 

Jak w czerwcu pogoda służy, nie tylko astro­nom oczka mruży

Tak mówi przy­sło­wie odno­śnie aury, a ponadto to okres naj­krót­szych nocy oraz pięk­nych świ­tów i zmierz­chów, dogod­nych dla obser­wa­cji nieba i ostat­nich wio­sen­nych spa­ce­rów. Mamy zatem krót­kie cie­płe noce, które co prawda nie sprzy­jają obser­wa­cjom astro­no­micz­nym, ale są one tym cen­niej­sze dla praw­dzi­wych miło­śni­ków nieba.

Tego­roczne astro­no­miczne Lato, roz­pocz­nie się popo­łu­dniową porą, w pią­tek 21 czerwca o godz. 17.54 – kiedy to Słońce w swej rocz­nej wędrówce po Eklip­tyce, oddali się naj­bar­dziej na pół­noc od rów­nika nie­bie­skiego, osią­ga­jąc punkt prze­si­le­nia let­niego, zwany punk­tem Raka. W tym dniu w Nie­po­ło­mi­cach, Słońce w chwili przej­ścia przez połu­dnik, góruje nad hory­zon­tem na wyso­ko­ści pra­wie 63 i pół stop­nia. Wzej­dzie tego dnia o godz. 4.30, a zaj­dzie o 20.53, zatem dzień będzie trwał 16 godzin i 23 minuty; będzie to naj­dłuż­szy dzień (i naj­krót­sza noc) tego roku, a dłuż­szy od naj­krót­szego dnia zimo­wego w Nie­po­ło­mi­cach, aż o 8 godz. i 18 minut.

Naj­wcze­śniej Słońce wzej­dzie u nas już w dniu 15 czerwca (godz. 4.30) i takich wcze­snych wscho­dów Słońca będziemy doświad­czać przez 8 kolej­nych dni. Naj­póź­niej zaj­dzie w dniu 20 czerwca (godz. 20.53), i tak póź­nych zacho­dów Słońca będzie aż 11. Dni w któ­rych Słońce będzie naj­dłu­żej nad hory­zon­tem, doświad­czymy przez cały tydzień od 17 do 24 czerwca. W tym też okre­sie, na św. Jana (24.VI), czę­sto padają obfite desz­cze. Po tego­rocz­nej kapry­śnej wio­śnie, być może one u nas nie wystą­pią. Tak czy ina­czej będzie z pogodą, to na Dzień Dziecka, Słońce wzej­dzie o godz. 4.36, a zaj­dzie o godz. 20.40. Dzień będzie trwał 16 godz. i 4 minuty; będzie jesz­cze krót­szy o 19 minut od naj­dłuż­szego dnia roku. Nato­miast ostat­niego czerwca, Słońce wzej­dzie o godz. 4.34, a schowa się pod hory­zon­tem o godz. 20.52 i dzień będzie nie­zau­wa­żal­nie, ale już krót­szy od naj­dłuż­szego dnia roku o 4 minuty.

Aktyw­ność magne­tyczna Słońca w czerwcu będzie na niskim pozio­mie, jedy­nie co nieco pod­wyż­szona w pierw­szej deka­dzie mie­siąca. Pamię­tajmy, iż obser­wa­cje plam na Słońcu pro­wa­dzimy wyłącz­nie przy zasto­so­wa­niu odpo­wied­nich fil­trów spek­tral­nych, lub rzu­to­wa­nego na ekran obrazu Słońca z lunety.

Księ­życ powita Lato w trzy dni po pełni. Zatem bar­dzo krót­kie, ale bez­k­się­ży­cowe noce będziemy mieli na początku i końcu czerwca, a kolej­ność faz Księ­życa będzie następująca:

  • nów 3.VI. o godz. 12.02
  • pierw­sza kwa­dra 10.VI. o godz. 07.59
  • peł­nia 17.VI. o godz. 10.31
  • ostat­nia kwa­dra 25.VI. o godz. 11.46.

 

pery­geum (naj­bli­żej Ziemi) będzie Księ­życ 8.VI. o godz. 01, a w apo­geum (naj­da­lej od Ziemi) będzie 23.VI. o godz. 10. Ponadto, Księ­życ w tym mie­siącu zakryje Saturna 19.VI., oraz pla­nety kar­ło­wate: Ceres 15.VI.Plu­tona 19.VI. Jed­nak te zja­wi­ska zakry­ciowe nie będą u nas widoczne. Nato­miast możemy obser­wo­wać na nie­bie zbli­że­nie Księ­życa do Mer­ku­rego w dniu 4.VI. i dzień póź­niej do Marsa tj. 5.VI.

Jeśli cho­dzi o pla­nety, to:

  • Mer­ku­rego znaj­dziemy przez cały mie­siąc, nisko na wie­czor­nym nie­bie, tuż po zacho­dzie Słońca. Dnia 18.VI. o godz. 17, Mer­kury zbliży się do Marsa na odle­głość 0.2 stop­nia, a my w zorzy wie­czor­nej, spró­bujmy te pla­nety odna­leźć nisko nad zachod­nim horyzontem.
  • Wenus, przez cały mie­siąc jawi się nam jako Gwiazda Poranna, ale bar­dzo nisko nad hory­zon­tem, poprze­dza­jąc co nieco wschód Słońca.
  • Mars, dostępny będzie do obser­wa­cji na zachod­nim nie­bie, przez około godzinę, tuż po zacho­dzie Słońca, gosz­cząc w gwiaz­do­zbio­rze Bliź­niąt. Tam też 23.VI. zbliży się do Pol­luksa, naj­ja­śniej­szej gwiazdy w tej kon­ste­la­cji. Parę dni wcze­śniej, 18.VI. do pla­nety zbliży się Mer­kury. Warto zaob­ser­wo­wać te wido­wi­skowe zbli­że­nia pla­net na nieboskłonie.
  • Jowisz, będzie w opo­zy­cji 10.VI., zatem widoczny jest w czerwcu na nie­bie przez całą noc, gosz­cząc w gwiaz­do­zbio­rze Wężow­nika. W dniu 16.VI. o godz. 21, Księ­życ dzień przed peł­nią, zbliży się do tej pla­nety na odle­głość 2 stopni. Zja­wi­sko będzie widoczne nisko nad wschod­nim horyzontem.
  • Saturn prze­by­wa­jący w gwiaz­do­zbio­rze Strzelca, będzie w opo­zy­cji do Słońca w dniu 9.VI. , dla­tego możemy go obser­wo­wać przez całą noc. Nad ranem 19.VI., Księ­życ po pełni, zakryje pla­netę, a u nas będziemy mogli zaob­ser­wo­wać tylko jako ich zbliżenie.
  • Uran gości w gwiaz­do­zbio­rze Barana, a widoczny jest nisko nad wschod­nim hory­zon­tem, krótko aż do świtu.
  • Nep­tuna w Wod­niku, można obser­wo­wać rów­nież na wschod­nim nie­bie, w dru­giej poło­wie nocy. Do tej pla­nety 24.VI. o godz. 3, zbliży się Księ­życ na odle­głość 4 stopni. Aby jed­nak dostrzec te dwie ostat­nie pla­nety gołym okiem, trzeba mieć sokoli wzrok.

Nato­miast w dniach od 22.VI. do 2.VII., będzie moż­li­wość zli­cza­nia mete­orów z czerw­co­wego roju Booty­dów (czyli wyla­tu­ją­cych z gwiaz­do­zbioru Wola­rza). Mak­si­mum ich aktyw­no­ści przy­pada na 28.VI., a Księ­życ po ostat­niej kwa­drze, nie będzie nam prze­szka­dzał w wie­czor­nych obser­wa­cjach. Zaś z dru­giej strony, nasuwa się takie sta­ro­pol­skie przysłowie:

Czer­wiec po desz­czo­wym maju, czę­sto dżdży­sty w naszym kraju

Wobec takich pro­gnoz, życzę Pań­stwu, u progu zbli­ża­ją­cych się waka­cji i nad­cho­dzą­cego sezonu urlo­po­wego, samych sło­necz­nych i cie­płych dni, z jak naj­mniej­szą ilo­ścią burz!

 

Wschody i zachody Słońca – czer­wiec 2019 [PDF]