Dzień Dobry, mam na imię Wiktor i interesuje się astronomią. Mam kilka pytań. 1. Czy istniałaby możliwość zderzenia się dwóch gwiazd wielkości słońca? 2. Czy w tym roku (2021) będą aktywne inne roje meteorów niż Perseidy? 3. Jaka jest najmniejsza, znana gwiazda?

Posted by on 12 kwietnia 2021

Witaj Wik­to­rze Dzię­kuję za bar­dzo trafne pyta­nia. Jeśli cho­dzi o zde­rze­nia gwiazd, to jak naj­bar­dziej może się to wyda­rzyć. We Wszech­świe­cie obser­wu­jemy wiele ukła­dów podwój­nych, tzn. takich, które skła­dają się z dwóch gwiazd. Okrą­żają one wspólny śro­dek masy. Jed­nak stop­niowo zacie­śniają swoje orbity, co w efek­cie dopro­wa­dza do zde­rze­nia się takich gwiazd. Doty­czy to nie tylko zwy­kłych gwiazd, ale też gwiazd neu­tro­no­wych i czar­nych dziur. Co zresztą zaowo­co­wało detek­cją fal grawitacyjnych. W roku mamy kil­ka­dzie­siąt rojów mete­orów. Jedne słab­sze inne...

Read More

Czy księżyc jest bardzo ważny dla istnienia Ziemii? Czy gdyby go nie było ludzkość funkcjonowałaby inaczej? [Pan Franek]

Posted by on 04 stycznia 2021

Dzię­kuję za cie­kawe pyta­nie. Otóż jest kilka powo­dów, dla któ­rych nasz Natu­ralny Sate­lita jest dla nas ważny (pomi­ja­jąc fakt, że tak naprawdę, jest to frag­ment Ziemi, ode­rwany pod­czas koli­zji z obiek­tem wiel­ko­ści Marsa, jakieś 4,5 mld lat temu): Obec­ność Księ­życa sta­bi­li­zuje oś obrotu Ziemi, która jest nachy­lona pod kątem 23 stop­nie 26 minut. Dzięki temu wystę­pują na Ziemi strefy kli­ma­tyczne, które są sta­bilne. Nie grozi nam „prze­wró­ce­nie się na bok”, jak np. Uran. Księ­życ jest naszym obrońcą. Nie­wi­doczna z Ziemi strona Księ­życa jest mocno zryta...

Read More

Dlaczego księżyc jest zawsze w tej samej odległości od Ziemi? Powiedzmy że znajduje się między słońcem a ziemią. Wtedy ich grawitacje trochę się niwelują. W przypadku gdy ziemia jest między słońcem a księżycem, ten ostatni powinien być przyciągany z większą siłą, wspólną grawitacją ziemi i słońca. [Pan Karol]

Posted by on 10 grudnia 2020

Dzię­kuję za pytanie Uści­śla­jąc, Księ­życ wcale nie jest zawsze w tej samej odle­gło­ści od Ziemi. Jego orbita jest elipsą, z pery­geum (punk­tem naj­bli­żej Ziemi) w odle­gło­ści 363 104 km i apo­geum (naj­da­lej od Ziemi) 405 696 km. Róż­nica wynosi ok 42500 km. Nato­miast obec­ność Księ­życa i Słońca spra­wia, że nasza pla­neta jest nie­ustan­nie roz­cią­gana i zgnia­tana wsku­tek oddzia­ły­wań gra­wi­ta­cyj­nych mię­dzy tymi cia­łami. Siły te, nazy­wamy siłami pły­wo­wymi. Są one odpo­wie­dzialne mię­dzy innymi za pływy mórz i oce­anów. Naj­sil­niej­sze pływy...

Read More

Dzień dobry! Mam do Państwa parę pytań. Nie wiem czy na wszystko uda Wam się odpowiedzieć, ale z pewnością dowiem się od Państwa więcej niż z Internetu. Chciałem się dowiedzieć: a) jak zostać astronomem/astrofizykiem? b) gdzie można znaleźć pracę po takich studiach c) ile się zarabia jak astronom? Bardzo serdecznie pozdrawiam, Młody miłośnik astronomii – Edmund.

Posted by on 04 listopada 2020

Żeby zostać astronomem/astrofizykiem, trzeba ukoń­czyć stu­dia astro­no­mii. W Pol­sce kie­ru­nek astro­no­mia jest na: Uni­wer­sy­te­cie Jagiel­loń­skim, War­szaw­skim, Toruń­skim, Zie­lo­no­gór­skim, Wro­cław­skim, Poznań­skim. Obec­nie stu­dia podzie­lone są na dwa etapy: stu­dia pierw­szego stop­nia z uzy­ska­niem licen­cjatu i dru­giego stop­nia z magi­ste­rium. Dodat­kowo etap trzeci, czyli szkoła dok­tor­ska, po któ­rej uzy­skuje się tytuł dok­tora i tym samym staje się samo­dziel­nym pra­cow­ni­kiem nauko­wym. Każdy z wymie­nio­nych wyżej uni­wer­sy­te­tów spe­cja­li­zuje się w...

Read More

Mam pytanie dotyczące ciemnej energii we Wszechświecie. Ostatnio doszedłem do wniosku, że rozszerzanie się Wszechświata i to coraz szybsze rozszerzanie nie musi być spowodowane tzw. ciemną energią, lecz Wszechświatami, bądz nawet gromadami Wszechświatów w Wieloświecie, które “rozciągają” tak jakby grawitacyjnie we wszystkich kierunkach nasz Wszechświat, zupełnie podobnie gdyby wpadał w grawitacyjną studnię. Po prostu te Wszechświaty istnieją wokół naszego Uniwersum rozciągając go we wszystkich kierunkach, jednak nie jednolicie, ale coraz szybciej. Stąd wniosek, że tzw. Ciemna Energia nie pochodzi z naszego Wszechświata, lecz jest efektem oddziaływania innych Wszechświatów na nasz w tej chwili go poszerzając. Proszę o odpowiedz na moje pytanie, czy są na ten temat jakieś badania, wyliczenia. [Pan Kamil]

Posted by on 11 października 2020

Cie­kawy pomysł jed­nak ma kilka błędów: Po pierw­sze poję­cie Ciem­nej Ener­gii zostało wpro­wa­dzone, z powodu pro­blemu bra­ku­ją­cej masy (gęsto­ści masy/energii) w cał­ko­wi­tym bilan­sie masy Wszech­świata (nawet z uwzględ­nie­niem ciem­nej mate­rii). Wynika to z roz­bież­no­ści danych obser­wa­cyj­nych. Z jed­nej strony mamy obser­wa­cje wska­zu­jące na przy­spie­szoną eks­pan­sję Wszech­świata (np. super­nowe), z dru­giej osza­co­wa­nie masy widocz­nej czę­ści Wszech­świata (gwiazdy, galak­tyki, obłoki itp.) Ich róż­nica wynosi ok 68%. Jed­nak z rów­nań Ogól­nej Teo­rii Względ­no­ści...

Read More

Dzień dobry. Mam pytanie odnośnie równonocy wiosennej. Czy jest możliwość poznania dokładnej daty równonocy wiosennej (dzień i miesiąc) dla roku 3000 przed naszą erą – czyli dla okresu wczesnodynastycznego w starożytnym Egipcie? Oraz konstelacji, w której znajdował się punkt tejże równonocy dla tego samego roku? Przypuszczam, że wtedy równonoc przypadała kiedy indziej, przede wszystkim ze względu na zjawisko precesji, tylko nie znalazłam konkretnej informacji (niestety tabele podają wstecz tylko do roku 1000 p.n.e., nie dalej). Informacja ta bardzo by mi pomogła w skorygowaniu pewnych istotnych elementów fabuły prozy, którą piszę. Z góry dziękuję za odpowiedź. [Pani Kinga]

Posted by on 08 września 2020

Witam ser­decz­nie i dzię­kuję za cie­kawe pytanie. Z tego, co udało mi się na szybko usta­lić rów­no­noc wio­senna w Egip­cie (Kar­naku – dla tego miej­sca wyzna­cza­łem) miała miej­sce 15 kwiet­nia 3000 r p.n.e o godzi­nie 2:54. Punkt Barana, czyli rów­no­nocy wio­sen­nej wypa­dał wtedy na tle gwiaz­do­zbioru Byka. Jeśli Pani pozwoli posta­ram się jesz­cze potwier­dzić te dane, ale potrze­buję na to kilka dni. Bo nie jestem pewny kodu pro­gramu jak sobie radzi z latami przed naszą erą a po dro­dze były reformy kalen­da­rza. Licząc dzi­siej­szą rachubą kalen­da­rza powinna to być powyż­sza...

Read More

Skoro elektrony krążą po orbitach wokół protonów i neutronów. Księżyc krąży wokół Ziemi, Ziemia wokół Słońca, Słońce wokół Czarnej Dziury w centrum Drogi Mlecznej. Natomiast na Drogę Mleczną wraz z Grupą Lokalną galaktyk oddziałuje grawitacja Supergromady Galaktyk w Pannie, to czy idąc tym tropem nie wydaje się logiczne stwierdzenie, że na Supergromadę Galaktyk w Pannie oddziałuje grawitacyjnie coś jeszcze większego? Dlaczego przyjmuje się, że ta zależność kończy się na supergromadach i dalej lecą już one same sobie w kosmos już wokół niczego nie krążąc? Czy możliwe jest, że supergomady galaktyk i dalej włókna i ściany galaktyk we wszechświecie, tak samo jak wcześniej wspomniane przeze mnie mniejsze ciała niebieskie krążą wokół czegoś jeszcze większego, czegoś, czego jeszcze teleskopy nie odkryły? Bo idąc za logika tak właśnie powinno być, a jeśli tak nie jest to, dlaczego taka możliwość się odrzuca? [Pan Marcin]

Posted by on 09 lipca 2020

Witam ser­decz­nie i dzię­kuję za cie­kawe pytanie. Roz­pocznę od tego, że inna siła odpo­wiada za „krą­że­nie” elek­tronu wokół pro­tonu, czy ogól­nie jądra ato­mo­wego, a inna odpo­wiada za krą­że­nie Księ­życa wokół Ziemi. W pierw­szym przy­padku jest to siła elek­tro­sta­tyczna, w dru­gim siła gra­wi­ta­cji. Dalej, mówimy, że coś krąży wokół cze­goś, ale jest to zbyt­nie uprosz­cze­nie. Obiekty krążą wokół wspól­nego środka masy danego układu. Oczy­wi­ście w przy­padku dużej róż­nicy mas, śro­dek masy jest wewnątrz masyw­niej­szego ciała. Po trze­cie już sam ruch naszej Galak­tyki...

Read More

Dzień dobry nasz 14 latek zaczyna dostrzegać niebo. Chcemy na urodziny sprezentować mu teleskop. Na co zwrócić uwagę przy zakupie? Co Pan poleca tak, aby nie zniechęcić syna i nie pójść z torbami przy zakupie (zrzuci się cała rodzina :)) Jakie publikacje (przewodniki) poleca Pan dla początkującego nastolatka. [Pani Magda]

Posted by on 09 lipca 2020

Zacznijmy od tele­skopu. Roz­róż­niamy dwa rodzaje instru­men­tów obser­wa­cyj­nych: lunety i teleskopy. Lunety to instru­menty obser­wa­cyjne, któ­rych głów­nym ele­men­tem sku­pia­ją­cym świa­tło jest soczewka. Tele­skop to instru­ment obser­wa­cyjny, któ­rego głów­nym ele­men­tem sku­pia­ją­cym świa­tło jest lustro. Im więk­sza śred­nica soczewki/lustra, tym wię­cej świa­tła taki instru­ment może zebrać. Dzięki temu widzimy słab­sze obiekty i możemy sto­so­wać więk­sze powiększenia. Lunety naj­czę­ściej dają obraz pro­sty (tzn. góra jest górą a dół jest dołem). W tele­sko­pach z kolei...

Read More

Gdybyśmy żyli w innym Układzie Słonecznym przy innej gwieździe, która jest niebieska lub czerwona czy światło, które by do nas docierało byłoby innego koloru niż mamy na Ziemi? [Pani Lena]

Posted by on 09 lipca 2020

Dokład­nie tak! Kolor gwiazdy zależy od jej tem­pe­ra­tury. Chłodne gwiazdy jak Alde­ba­ran z Byka czy Betel­geza z Oriona mają tem­pe­ra­turę ok 3500 – 4500 Kel­wi­nów (Kel­win to jest tro­chę inna skala tem­pe­ra­tury). Słońce jest żółte i ma około 6000 K zaś naj­go­ręt­sze jak Wega z gwiaz­do­zbioru Lutni (Liry) mają około 50000 K i są nie­bie­skawe. Czyli im cie­plej­sze tym bar­dziej nie­bie­skie widzimy gwiazdy. Teraz ewo­lu­cja przy­sto­so­wała nasze oczy do reje­stra­cji jak naj­więk­szej ilo­ści pro­mie­nio­wa­nia, które gene­ruje Słońce; to jest około 5500 ang­stre­mów,...

Read More

Interesuje mnie astronomia, a w szczególności zagadnienia z zakresu kosmologii. Pytanie, czy jest szansa na zatrudnienie z tym związana i czy istnieją zawody stricte z tym związane? Czy są może gdzieś jakieś materiały, strony, artykuły gdzie można więcej się dowiedzieć na temat szans zatrudnienia i zawodach w tym temacie? [Pani Ewelina]

Posted by on 09 lipca 2020

Co do kosmo­lo­gii to musimy tro­chę dopre­cy­zo­wać. Bo kosmo­lo­gia, jako część astro­no­mii dzieli się na kosmo­lo­gię obser­wa­cyjną i teo­re­tyczną. W kosmo­lo­gii obser­wa­cyj­nej mamy do czy­nie­nia z głę­bo­kimi prze­glą­dami galak­tyk, soczew­ko­wa­niem gra­wi­ta­cyj­nym czy dże­tami. Nato­miast kosmo­lo­gia teo­re­tyczna to głów­nie OTW (Ogólna Teo­ria Względ­no­ści) jak i nowe teo­rie gra­wi­ta­cji (kwan­towa gra­wi­ta­cja, pętlowa gra­wi­ta­cja czy struny). Jeśli cho­dzi o pracę to ści­śle zwią­zana z kosmo­lo­gią jest praca naukowo- dydak­tyczna. Ukoń­cze­nie szkoły...

Read More